Pierwszy pożar wybuchł w 1931 roku. Choć nadal nie znaleziono winnego, uważa się, że było to celowe podpalenie. Kolejny pożar pochłonął zamek podczas II wojny światowej - w 1945 r., co miało fatalne konsekwencje. Do dnia dzisiejszego zachowały się tylko ściany zewnętrzne, ślady balkonów, renesansowe portale i pozostałości wież. Na zewnętrznej fasadzie wschodniego skrzydła pozostały cztery okna z drugiej połowy XVI wieku: w kamiennej ramie oraz otoczone resztkami dekoracji sgraffito z motywami kwiatowymi. Mimo wszystko to miejsce jest zdecydowanie warte odwiedzenia.

Gniazdo sowy

Historia zamku, który leży w północno-zachodniej części Tworkowa, sięga średniowiecza. Prawdopodobnie został zbudowany w XVI wieku na fundamentach średniowiecznego zamkuotoczonego fosą. Kiedyś był siedzibą Tworkowskich, Reiswitzów oraz Eichendorffów, ale rozkwitł dopiero, kiedy został kupiony przez rodzinę von Saurm-Jeltsch.

Na przełomie XVII i XVIII wieku zmieniono styl Tworkowa na barokowy, a następnie na neorenesansowy. Obszerną przebudowę przeprowadził znany architekt Carl Heydenreich, który przedłużył północno-zachodni róg, a także zbudował nową wieżę, która w 1876 r. otrzymała znamienny zegar od zegarmistrza Weisse z Głogówka. Dach zamku został pokryty szarą dachówką, a na dziedzińcu zbudowano dwukondygnacyjne podpory kolumnowe, połączone sklepieniami.

Obecnie zamek Tworków zachował się w ruinach, a ze względu na ponury nastrój nazywany jest również Gniazdem Sowy. Wciąż jednak oferuje wiele atrakcji. Jedna z legend mówi, że prowadzi stamtąd tajny korytarz do kościoła św. Urbana. Kolejna legenda łączy zamek z Białą Damą, która pojawiała się w Tworkowie za każdym razem, gdy miało nastąpić jakieś nieszczęście. Podobno ostatnim razem pojawiła się w Boże Narodzenie 1930 roku, czyli kilka dni przed wybuch pierwszego pożaru.

Od 2003 roku zamek, którego wnętrze upamiętnia postać Ludwika Bielaczka, został przejęty przez gminę Krzyżanowice, co zapobiegło dalszej dewastacji. Ponadto prace ochronne i konserwatorskie rozpoczęły się trzy lata temu, umożliwiając dostęp do wieży widokowej i budynku dawnej zajezdni.

Wstęp wolny

Wejście do ruin jest bezpłatne i obejmuje również duży park. - W parku znajduje się także pięć tablic informacyjnych. Zarówno w języku polskim, jak i czeskim - informacje przekazał Urząd Gminy w Krzyżanowicach.

Zamek nie oferuje wycieczek z przewodnikiem ani wykładów, ale w jego pobliżu znajduje się barokowy kościół św. Piotra i Pawła, który może pochwalić się największą unikatową w Europie wystawą sarkofagów rodu Reiswitzów i Wilczek. Nic więc dziwnego, że Tworków jest jednym z ulubionych miejsc turystów w całym województwie śląskim - spalony, ale zrewitalizowany zamek kryje w sobie magiczny urok.

Autor: Petr Sobol