Catasticta to różnorodny rodzaj motyli z rodziny bielinkowatych, w którym do tej pory wyróżniono i opisano ponad 100 gatunków. Rodzaj ten przykuwa uwagę wielu badaczy i wydaje się, że jest dosyć dobrze poznany.
Tymczasem naukowcy zidentyfikowali jego nowy gatunek. Catasticta copernicus występuje na granicy lasu na wysokości około 3500 m n.p.m. w peruwiańskiej części Andów. Samce są mocno terytorialne i przepędzają inne owady z miejsca, w którym oczekują na samice. Wybierają strategiczne pozycje nad koroną drzewa lub nad ostrym grzbietem górskim i w godzinach okołopołudniowych aktywnie go pilnują.
Odkrycie nowego gatunku dowodzi, że stopień poznania wielu regionów świata jest ciągle niedostateczny i tylko intensywne badania terenowe mogą pomóc w zapełnieniu tej luki, zanim obszary te zostaną bezpowrotnie zniszczone przez człowieka.
W zbiorach Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ przechowywane są 4 osobniki Catasticta copernicus (3 samce i 1 samica), a kolejnych 11 okazów znajduje się w innych kolekcjach w Europie. Pierwsze okazy zostały pozyskane w 2021 roku w środkowym Peru przez ekspedycję naukową zorganizowaną przez Christera Fåhraeusa z Uniwersytetu w Lund (Szwecja). W wyprawie tej uczestniczył także prof. Tomasz Pyrcz z Instytutu Zoologii i Badań Biomedycznych UJ. Teren, który był badany to bardzo niedostępny obszar Andów. Dostanie się w nieeksplorowane do tej pory miejsca wymagało użycia helikoptera i zaangażowania armii peruwiańskiej. W trakcie badań odkrytych zostało wiele innych gatunków motyli z różnych grup taksonomicznych. Gatunek Catasticta copernicus został opisany w czasopiśmie naukowym Zootaxa przez zespół autorów, którego troje członków to pracownicy Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Na zdjęciu po lewej: środowisko życia Catasticta copernicus. (fot. T. Pyrcz). Po prawej: transport w miejsce badań sprzętu i zespołu badawczego przy użyciu helikoptera. (fot. T. Pyrcz).
