Pobieranie próbek na takich głębokościach jest efektem współpracy Wydziału Górnictwa i Geologii VŠB-TUO z przedsiębiorstwem państwowym DIAMO, któremu udało się dostarczyć niezbędne próbki. Celem badań było sprawdzenie, czy mikroplastiki mogą docierać do takich głębokości pod powierzchnią ziemi, co potwierdzają uzyskane wyniki i tym samym dostarczają dowodu na zanieczyszczenie spowodowane działalnością człowieka. Biorąc pod uwagę potencjalną możliwość wykorzystania wód kopalnianych jako potencjalnego źródła wody w przyszłości, niniejsze badanie dostarcza dalszych dowodów na to, że mikroplastiki najprawdopodobniej już wystarczyły do ​​zanieczyszczenia wszystkich źródeł wody, w tym wody kopalnianej. Oryginalny artykuł wraz z wynikami można znaleźć w prestiżowym czasopiśmie Water Research.

Próbki pobrano z 4 wybranych lokalizacji na terenie Ostrawy i okolic, będącej gęsto zaludnioną aglomeracją liczącą około miliona mieszkańców. Próbki pobierano z kopalni Jeremenko w Ostrawie-Vítkovicach, z kopalni Žofie w Orłowej-Porubej oraz dla porównania także z dwóch pobliskich płytkich studni. We wszystkich testowanych miejscach wykryto mikroplastik. „Pobranie próbek wody kopalnianej z takiej głębokości wcale nie jest łatwe, bo zwykły człowiek nie może się tam po prostu dostać. Ponadto pracownicy Diam musieli przestrzegać instrukcji podczas pobierania próbek, aby uniknąć zanieczyszczenia próbek tworzywami sztucznymi” – mówi Silvie Drabinová z Wydziału Inżynierii Środowiska HGF VŠB-TUO.

Uzyskane próbki poddano analizie za pomocą mikrospektroskopii w podczerwieni (μ-FTIR), dzięki czemu określono materiał, z którego pochodzą znalezione cząstki. „Dzięki mikrospektroskopii w podczerwieni zidentyfikowaliśmy różne materiały, z których wykonano cząstki. Do wykrytych materiałów zalicza się np. politereftalan etylenu, znany pod nazwą PET. Także poliester czy polipropylen, z którym każdy spotyka się na co dzień – mówi Jan Halfar z Katedry Inżynierii Środowiska HGF VŠB-TUO.

W przypadku znalezionych cząstek ważne było określenie ich ilości, kształtu, koloru, rozmiaru i składu. Liczba mikroplastików w próbkach wahała się od 2,5 do 20 mikroplastików w jednym litrze wody. „Najpopularniejszym kształtem były włókna, a kolor niebieski. Szerokość cząstek przeważnie mieściła się w zakresie 1–50 µm, a długość w zakresie 100–500 µm” – wyjaśnia Kristina Čabanová z Wydziału Inżynierii Środowiska i Centrum Zaawansowanych Innowacyjnych Technologii VŠB-TUO.

„Nasze wyniki potwierdzają, że mikroplastiki znajdują się nie tylko w zwykłych wodach gruntowych, ale także w wodach z głębinowych kopalń. Ich występowanie jest zaskakująco duże w przypadku wód kopalnianych z takiej głębokości, w dodatku porównywalne z liczbą cząsteczek mikroplastiku występujących w próbkach wody z głębokości około 5 m, gdzie prawdopodobieństwo skażenia mikroplastikiem jest z pewnością większe” – mówi Kateřina Brožová z Wydziału Inżynierii Środowiska HGF VŠB-TUO.

„Wyniki tego badania wzbogacają odpowiednią bazę badawczą w dziedzinie zanieczyszczeń mikroplastikami i pomagają nam zrozumieć poziom zanieczyszczenia mikroplastikami i ich migracji w środowisku” – podsumowała profesor Silvie Heviánková z Wydziału Inżynierii Środowiska HGF, kierownik Instytutu zespół badawczy. 

źródło: VŠB-TUO